Tag: Nadwaga i otyłość

Nadwaga i otyłość

Wpływy okresu wczesnego dzieciństwa – Nadwaga i otyłość

„Programowanie” jest terminem stosowanym do opisu wczesnych (z okresu życia płodowego lub wczesnego dzieciństwa) czynników wpływających na wzrost i metabolizm, w kontekście ich stałego oddziaływania na funkcjonowanie tkanek i narządów, a tym samym na ryzyko wystąpienia choroby w wieku późniejszym. Wpływ sposobu odżywiania we wczesnym dzieciństwie oraz ryzyko wystąpienia otyłości, cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych w wieku dojrzałym to tematy projektu NUTRIX. Bada się procesy zachodzące w cząsteczkach i komórkach, mogące programować funkcjonowanie tkanek i narządów. Celem jest identyfikacja kluczowych niepożądanych składników pokarmowych i, w ostatecznym rezultacie, opracowanie sposobów zapobiegania ich niekorzystnemu oddziaływaniu. Wyników tych badań jeszcze nie znamy.
Otyłość uważana jest przez wielu lekarzy za zaburzenie odżywiania, chociaż niewłaściwe i niepotrzebne zainteresowanie wagą swego ciała może przyczynić się też do wystąpienia takich chorób, jak anoreksja (anorexia nervosa – AN) czy bulimia (bullimia nervosa – BN). CZYNNIKI ZDROWEGO ODŻYWIANIA SIĘ to tytuł projektu, którego celem jest lepsze poznanie etiologii zaburzeń odżywiania – anoreksji (AN), bulimii (BN) i otyłości. Pod uwagę bierze się środowisko, genom i mózg, celem wyodrębnienia czynników ryzyka indywidualnych i wspólnych. Zakłada się oznaczenie zmiennych psychospołecznych oraz cech stanowiących czynniki ryzyka w przypadku AN, BN i otyłości, zidentyfikowanie dziedzicznych czynników ryzyka dla tych chorób, prowadząc badania na dużych, dokładnie scharakteryzowanych grupach chorych (badania kliniczno-kontrolne) oraz rodzinach, a także ustalenie odpowiedników neurobiologicznych i poznawczych, przy zastosowaniu technik obrazowania mózgu.
Celem zidentyfikowania indywidualnych czynników ryzyka, bada się czynniki osobnicze (samoocena, osobowość, zaburzenia psychiczne), środowiskowe (cechy rodziców i inne czynniki związane z wychowaniem) oraz rozwojowe (sposób żywienia w dzieciństwie, otyłość, rozwój w okresie płodowym, trudny poród), badając pary sióstr, z których jedna wykazywała zaburzenia odżywiania. Rolę diety w rozwoju zaburzeń odżywiania bada się na przykładzie otyłych nastolatków w 1000 bliźniaczych rodzinach. Badania genomu obejmujące 600 rodzin, 600 przypadków oraz kontrolę, dotyczące trzech wymienionych wyżej zaburzeń, pozwolą na zanalizowanie genów kandydujących i sprecyzowanie genetycznych czynników ryzyka. Wpływ płci oraz różnic kulturowych badany będzie na grupie kobiet i mężczyzn z różnych krajów Europy. Reakcje neuronów w mózgu na doznania związane z jedzeniem badać będzie się przy użyciu technik radiologicznych (rezonans magnetyczny, emisyjna tomografia pozytronowa – PET).
Wyniki wszystkich tych badań posłużą do opracowania modeli matematycznych dla zidentyfikowanych czynników ryzyka oraz ustalenia korelacji między czynnikami psychopatologicznymi, genetycznymi, kulturowymi, psychospołecznymi, jak też wynikającymi z różnic płci. W ostatecznym wyniku naukowcy mają nadzieję opracować etiologiczny model anoreksji, bulimii i otyłości, mający służyć zdrowszemu odżywianiu się społeczeństwa poprzez zmniejszenie czynników ryzyka dla zaburzeń odżywiania i otyłości, edukację dietetyków i społeczeństwa na temat przyczyn rozwoju tych zaburzeń, zdejmując w ten sposób piętno z dyskryminowanych do tej pory osób otyłych, a także poprzez zastosowanie, tam, gdzie to konieczne, nowych środków farmakologicznych.

Metabolizm tłuszczu oraz tłuszcz w pokarmach – Nadwaga i otyłość

Dalsze trzy projekty dotyczą produkcji żywności, która mogłaby pomóc w zmniejszeniu ilości tłuszczu pokarmowego, a także zredukowaniu tkanki tłuszczowej.

Tłuszcz polepsza smakowitość pokarmu (poprawiając jego teksturę i nadając aromat), ale też zwiększa kaloryczność (ilość dostarczanych kJ/g) potraw. Fakt ten muszą wziąć pod uwagę osoby, które zamierzają zredukować ilość tłuszczu w diecie, na przykład chcące stosować dietę odchudzającą. Spożywanie nadmiernej ilości produktów wysokotłuszczowych może również spowodować, iż bilans energetyczny będzie dodatni, co doprowadzi do nadwagi lub otyłości. Projekt BIOMIX zakładał opracowanie produktów o zredukowanej lub zerowej zawartości tłuszczu, o smaku jednak równie dobrym jak produkty standardowe. Celem projektu było zaznajomienie społeczeństwa z tego typu żywnością, a także polepszenie jakości produktów o zredukowanej lub zerowej zawartości tłuszczu poprzez zastosowanie biopolimerów. Te makrocząsteczki , zbudowane z białka lub węglowodanów, mogą zastąpić płynny lub zestalony olej wchodzący w skład produktu, przez co zredukować zawartość w nim tłuszczu, a w rezultacie obniżyć jego kaloryczność. Produkty takie to, na przykład, margaryna śniadaniowa lub sos do sałatek o niskiej zawartości tłuszczu.

Sprzężony kwas linolowy (CLA) jest produktem pośrednim w przemianie kwasu linolowego w kwas oleinowy, inicjowanej przez bakterie jelitowe znajdujące się w żwaczu. Można znaleźć go w mleku i jego produktach oraz mięsie zwierząt przeżuwających (krowy, owce). CLA był obiektem badań zakończonej właśnie Wspólnej Akcji FAIR (CT98-3671). CLA jest określeniem zbiorowym, stosowanym dla różnych form (izomerów) kwasu linolowego. Ma łańcuch o tej samej długości co kwas linolowy, ale podwójne wiązania są sprzężone, tj. przyłączone do sąsiednich atomów węgla i oddzielone tylko przez jedno wiązanie pojedyncze. Wiązania w CLA mogą być typu trans lub cis. Niektóre izomery CLA wzbudziły wielkie zainteresowanie (patrz „Syntetyczny raport Flair-Flow na temat tłuszczu w pokarmach i chorób sercowo-naczyniowych”, http://flair-flow.com/health-index.html), stając się – z uwagi na rolę jaką prawdopodobnie odgrywają w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia – przedmiotem coraz liczniejszych badań. / Nadwaga i otyłość